LAC 2016
Conferentie Digitaal EntArch Intrapreneur

Mijn bijdragen aan LAC 2016

Het LAC congres

Ik heb mij weer voorgenomen om te spreken op het Landelijk Architectuur Congres 2016. Dat zal dit jaar worden gehouden in ’s Hertogenbosch op donderdag 17 en vrijdag 18 november. Het thema dit jaar: “Alles Anders??”. Dit jaar zijn 10 onderwerpen/tracks gedefinieerd. Drie daarvan spreken me aan, en ik besloot voor alle drie een voorstel in te dienen. Hierbij de voorstellen op een rij.

Voor Track 10 (verandermanagement): Alles Anders!!, Hersourcen, Herarchitectureren, Van aanpak veranderen in korte tijd

De reisbranch staat op zijn kop. De spelers raken ontwricht, het aanbod en de uitvoering moeten echt anders. Een beetje bijstellen, de kaasschaaf: veranderen in dat tempo betekent een zekere dood. De bewijzen liggen helaas open en bloot op tafel. Ontwrichting bestaat echt. En het is ook nog vaak technologisch, digitaal gedreven of mogelijk gemaakt.

Welke rol kun je als architect en architectenmanager daarin spelen? Kun je daarin de rol van “change agent” spelen? En ook: hoe doe je dat juist in gebieden waar de bedreiging nog niet manifest is?

Als architect en architectenmanager heb je als grote pre dat je een aardig beeld hebt van:

  • de technologische disruptie die op je afkomt, en vooral hoe de verschillende onderdelen (cloud, mobile, etc.) elkaar versterken en versnellen
  • de nieuwe technologie mogelijkheden (cloud, integratie, fast development, etc.)
    de technische debt waar je mee hebt te dealen
  • dat je een aardig beeld hebt van wat IT wise haalbaar is, en vooral ook dat (door ready made API’s, etc.) dat van lineair naar exponentieel kan gaan

Maar ook heb je een aardig beeld van:

  • waar het business-wise niet goed gaat
  • de behoeften van gebruikers, zowel klanten, partners als medewerkers
  • het speelveld op middelmanagement niveau

Kortom, er lijkt niemand betere kaarten te hebben dan architecten of architectuurmanagement om change agent te zijn voor het disrupten van de organisatie! We hebben de ervaring of de interesse of tenminste het conceptueel vermogen om de technologie disruptie te vertalen naar de benodigde verandering in de organisatie.

Binnen Transavia IT hebben we de afgelopen 2 jaar vraagtekens gezet bij veel. Allereerst bij onze technical debt/legacy en welke waarde ze vertegenwoordigd (we introduceerden 3+ Modal). Bij de waarde die we leveren. Bij onze aanpak en haar snelheid (we introduceerden Scaled Agile). Bij onze leveranciers, ons rekencentrum (we introduceerden cloud & saas). Bij onze organisatie en competenties. En op al deze vlakken zijn we ingrijpend aan het veranderen. En als manager Strategy c.q. Architecten hebben we daarin een belangrijke rol.

Hoe we dat doen is een verhaal met leuke anekdotes. Een verhaal met wat lukte en waar we de plank volledig missloegen. Ook een verhaal met concrete, tastbare voorbeelden.
Het geeft antwoorden op vragen als:

  • hoe maakten wij de visie tastbaar, aantrekkelijk en hoe brachten we die over de buhne?
  • hoe brachten we urgentie-gevoel?
  • hoe brachten we (in projecten) een nieuwe/andere ambitie?
  • hoe houd je het tempo hoog, zodat iedereen er een tandje bij doet
  • hoe geef je iedereen een anker, ondanks dat alles beweegt:
  • hoe maak je de verbetering/resultaten tastbaar
  • hoe krijg je de sourcing op orde
  • hoe krijg je dit gefinancieerd?

Wat we merken is dat dit vervolgens niet alleen binnen IT blijft. Je circel van invloed breidt zich uit. We mogen een belangrijke rol spelen in de transformatie van de operatie van het vliegbedrijf. Ons innovatie proces wordt leidend, etc. Je moet het al kunnen merken als je met ons vliegt:

  • we kunnen je aan boord beter bedienen
  • we werken met jou als passagier samen om de beste ervaring te krijgen (minder vertraging, proactief geinformeerd)
    etc.

Voor Track 5 (Bimodal IT) Low Cost en Care: tegenpolen?

Binnen Transavia hanteren we 3 (a 4) modes/snelheden voor IT innovatie:

  • voor strategisch onderscheidende digital services: dit doen we primair op ons interactie/ecosysteem platform, ons data platform en ons api/services platform. Hier binnen hanteren we nog een tweede mode, waarvoor geldt: “any technology goes”, werkend zonder architectuur
  • voor low cost airline geoptimaliseerde industrie standaardiseerde core system services: hier maken we gebruik van SAAS applicatie platformen, van bij ons passende partners die met een heldere innovatie agenda en een aantal releases per jaar de innovatie voor ons doen, en die bij voorkeur open zijn en met een goede gebruikerservaring
  • voor shared services: hierbij maken we gebruik van grote standaard dienstverleners, zoals een edge provider, grote cloudproviders Azure en AWS, desktop as a service,  etc. Ook niet cloud applicaties, legacy applicaties en onze integratie middleware zullen centraal worden gehost en worden extern beheerd.

In de presentatie zullen we ingaan op:

  • hoe deze opzet ons organisatorisch in staat stelt grote nadruk te leggen op nieuwe digitale diensten en de hoge snelheid
  • hoe we de keten-, vernieuwings- en operations-monitoring en besturing hebben georganiseerd
  • welk verschil in principes en architectuuraanpak we hanteren per modes, maar vooral ook hoe we het toch integraal organiseren
  • hoe we in de integratie tussen de modes en de cloud platformen voorzien
  • hoe we de transitie naar de 3 modes hebben gemaakt, vanuit sourcing, cloud en migratie perspectief

We zullen laten zien hoe we hiermee in staat zijn commercieel en in de dienstverlening diversiteit en snelheid te hebben, terwijl we toch een simpele strakke standaard operatie passend bij een low cost carrier kunnen toepassen.

Voor Track 1 (Agile, met of zonder SAFE) SAFe en EA

Binnen Transavia werken we al ruim 3 jaar met Scrum teams in het commerciële domein. Sinds september vorig jaar zijn we opgeschaald naar SAFe en gestart met 1 Agile Release Train van 4 teams. ondertussen werken we met 3 Agile Release Trains met in totaal 7 teams, en zijn we SAFe ook aan het introduceren in de Operatie en Corporate domeinen. Gezien het brede applicatielandschap met veel verschillende platformen, in combinatie met een rationalisatiedoelstelling om van ca. 300 naar ca 50 applicatie(suite)s te gaan, is er behoefte aan een onderbouwde architectuur en aansturing vanuit een portfolio.

Vanuit een architectuuroptiek bezien heeft SAFe als voordeel dat het  invulling heeft voor architectuuractiviteiten en -producten. Deze invulling is echter beperkt, en vooral gericht op software architectuur. Om beter het werken onder architectuur te borgen, hebben we SAFe aangevuld met reeds bestaande architectuurproducten. Zo werd de bestaande Project Start Architectuur (PSA) omgedoopt in ePic Start Architectuur en kreeg deze een aangepaste invulling. In de SAFe Runway hebben we architectuurscans op review- en analyseniveau ingevoerd. Naast de SAFe processen hebben we ook een lightweight, cyclisch  architectuurproces ingeregeld, geïnspireerd door delen van TOGAF.

In deze presentatie lichten we het bovenstaande toe, en laten we zien hoe we dagelijks de balans weten te vinden tussen agile werken en just enough / just in time architectuur. Dat gebeurt met vallen en opstaan. Soms wordt het toch te veel big upfront architectuur, soms hebben te weinig inhoudelijke sturing. Vanuit wat we geleerd hebben en wat nog steeds aan het leren zijn, given we tips en trucs voor succes.